Dag 5

De sfeer in de klas

Samen met mijn buddy loop ik de klas in. We zijn hier om lessen bij te wonen en die te vergelijken met de lessen van mijn eigen school. Terwijl ik druk bezig ben de nieuwe omgeving in me op te nemen, pakt mijn buddy zo snel mogelijk een stoel voor mij. Een man die in het lokaal stond, stuurt een jongen weg van de tafel waar hij aan zit, zodat wij daar kunnen gaan zitten.

De stoelen zijn van hout en voor het grootste deel zijn ze nog heel. Achter de tafels is het wat krap, er zitten tussen de twee en vier leerlingen. Het lokaal waarin we zitten is beschilderd met gele verf die aan het afbladderen is. In een van de muren zitten twee ‘ramen’: vierkante gaten met kozijnen en blauwe klapdeurtjes. Voor in de klas hangt een krijtbord. Die zijn al lang niet meer te vinden in Nederlandse klaslokalen. Van het lokaal schrik ik een beetje, ook al had ik erger verwacht. Wat ik me voorhoudt, is dat de staat van het lokaal niks zegt over het onderwijs zelf.

De wiskundeles

Het eerste vak van vandaag is wiskunde. Ik had verwacht dat deze les best te volgen zou zijn, want wiskunde is immers overal hetzelfde, maar dat was niet het geval. De docente gaf les in het Afaan Oromo, waar ik niks van verstond. Docenten dragen in Ethiopië ‘labjassen’ om zich te onderscheiden van hun leerlingen. Er is mij verteld waar de les over gaat: overeenkomsten tussen verschillende vormen en hoeken. Mijn buddy laat trots haar gevulde wiskundeschrift zien. Het staat vol met formules en sommen. Na een korte uitleg gaan de leerlingen bezig met een opdracht. Ze lijken er weinig van te snappen. Ze staren naar hun boek en tekenen wat vormen, maar of het zinnig is, vraag ik me af. De vormen die ze tekenen, tekenen ze zonder geodriehoek of liniaal. Docenten op mijn school zouden dat niks vinden. Aan het eind van de les worden een aantal leerlingen naar voren geroepen om hun berekeningen op het bord te schrijven. Dit is een van de weinige momenten waarop er directe interactie is tussen de docente en de leerlingen. In Nederland is de les vaak meer interactief en daardoor wordt de aandacht van de leerlingen beter vastgehouden.

De natuurkunde les                                     
“Good morning class” de natuurkunde docent komt binnen en iedereen staat op. Het is tijd voor de volgende les. We hebben het over energie en warmte. Een jongen staat op wanneer hij antwoord wil geven op de vraag van de natuurkunde docent. Een paar vragen die de docent stelt zijn bijvoorbeeld:

• What is heath?
• Heath is transferred by?
• What is heath capacity?

Deze docent is actiever en probeert alle leerlingen bij de les te betrekken door vaak  vragen te stellen. Tussendoor legt hij de stof uit en laat hij papiertjes rondgaan. De leerlingen letten beter op bij deze les en lijken het een stuk interessanter te vinden.
Wat mij plotseling opvalt als ik weer om me heen kijk, is dat de leerlingen  in de klas van allemaal verschillende leeftijden zijn. De jongste schat ik tien jaar oud, maar een van onze buddy’s die ook in deze klas zit, is achttien.

Het onderwijs op deze school is beter dan ik had verwacht. Om het onderwijs nog beter uit te laten komen, zullen de leerlingen meer betrokken moeten worden bij de les om er echt profijt uit te halen. Gelukkig gaan de Nederlandse docenten het hier met hun Ethiopische buddy’s over hebben.

Geschreven door Anna
Foto's door Meyntje, Bob en Lisanne

Interview met Cees en zijn buddy

Vandaag ga ik een interview houden met Cees van de kamp (50) en met zijn Ethiopische buddy Jonas Takile (23). Cees en Jonas zijn beide Engels docenten. Jonas geeft les op de Awash Bune Primary school, de school waar wij elke dag heen gaan. Cees en de andere Nederlandse docenten gaan samen met hun Ethiopische buddy’s werken aan beter onderwijs, onder andere door active teaching and learning, wat inhoudt dat de leraren de leerlingen actief gaan betrekken bij de lessen. Cees kan zelf natuurlijk ook veel van zijn Ethiopische buddy, Jonas, leren.

Waarom vinden jullie Engels een belangrijk vak?

Jonas: ‘Engels is een belangrijk vak omdat het een wereldtaal is. Iedereen die het spreekt kan je dan volgen. Engels speelt ook een belangrijke rol in de technologie.’                                Cees:  ‘Inderdaad, om als land verder te komen is het handig om samen te kunnen werken met andere landen, dus dan is wel handig als je Engels kan spreken.’                                            
Jonas: ‘En als je op vakantie gaat kan je met de andere mensen daar communiceren.’

Hoe vaak krijgen de leerlingen Engels in de week?

Jonas: ‘Ze krijgen hier zes lessen van veertig minuten. De leerlingen hebben elke dag Engels en één dag in de week zelfs twee lessen Engels.’                                                       
Cees: ‘In Nederland krijgen ze drie lessen per week van 45 minuten.’                              

Vind je dat genoeg lessen of te weinig?

Jonas: ‘Het is niet genoeg want één les duurt maar veertig minuten. Daardoor kan ik mijn les niet afmaken en de leerlingen leren verder geen Engels buiten de lessen om.’
Cees: ‘Ik vind het inderdaad ook te weinig want je hebt net genoeg tijd om het boek te behandelen, maar niet genoeg tijd om extra vaardigheden te oefen zoals kijk- en luistervaardigheid.’

Wat was jullie eerste reactie bij jullie ontmoeting?

Jonas: ‘Erg blij en erg enthousiast om met elkaar te werken en van Cees te leren. Ik vind het erg leuk dat hij er is, want ik heb nog nooit iemand uit het buitenland ontmoet.’                                                                                                                       Cees: ‘Ik ben ook erg blij en heel enthousiast om met Jonas samen te werken. Vanaf het begin wil Jonas erg graag dingen leren, dat is heel fijn.’  

Wat hebben jullie al van elkaar geleerd?

Jonas: ‘Ik heb geleerd hoe je je lessen presenteert, en hoe zij reageren op de verschillende les vormen.’                               
Cees: ‘Ik heb geleerd hoe je moet omgaan met een grote klas, en hoe je zo’n grote klas, met ongeveer zeventig leerlingen, betrokken kan houden.’

Wat verwacht je nog te leren deze week?

Jonas: ‘Ik verwacht de feedback toe te passen die Cees mij gaat geven de komende week, zodat ik kan leren wat ik minder goed doe en dit te verbeteren.’                                                                                                                                                              Cees: ‘Ik wil leren hoe ze hier les geven aan zulke grote klassen, en zelfs dan de leerlingen nog betrokken houden. Ze bereiken hier veel met weinig middelen.’

Geschreven door Hanna
Foto's door Meyntje, Bob en Lisanne

Verwachtingen 

“Vol verwachting klopt ons hart”, met deze gedachte stappen wij in de bus richting onze eerste lesdag. Bij aankomst staat een vlaggenceremonie op het programma. De vlag wordt gehesen, en leerlingen worden in rijen opgesteld van klein naar groot. Om iedereen de lessen te kunnen laten observeren moeten we flexibel zijn door bij elkaar aan te schuiven in de les. We observeren verschillende lessen en bespreken deze ook. We merken dat de communicatie moeilijk is, omdat niet iedereen de Engelse taal machtig is.

Tijdens de besprekingen lossen we dat op door bij elkaar aan te sluiten.

Onze verwachtingen zijn onderling verschillend en gebaseerd op de eerste kennismaking van afgelopen zaterdag. We constateren ook dat er nog een lange weg te gaan is, waarvan wij hopen deze week nog de eerste kleine stapjes te zetten.

De eerste stapjes zetten we met de workshop Activerende werkvormen gegeven door Natasja, Verena en Cees. De workshop start met de energizer: Peter says, gevolgd door 4 werkvormen:

– Odd one out (welk woord hoort er niet bij)

– Who am I? (wie ben ik, door gesloten vragen te stellen erachter komen welk huishoudelijk voorwep jij bent)

– Mindmapping (Woordweb) 

Met de werkvorm In the corner evalueren wij, doormiddel van gekleurde kaartjes met een verschillende betekenis, de workshop.

De activerende werkvormen worden goed ontvangen door de Ethiopische collega’s, wel met de nodige vraagtekens voor in de praktijk. Ze geven aan bij de evaluatie dat ze ermee aan de slag zullen gaan. Ook krijgen ze een handboek mee met daarin nog meer activerende werkvormen ter inspiratie.

Wij zijn nieuwsgierig of er morgen al nieuwe activerende werkvormen te zien zullen zijn in de lessen.

Geschreven door Emma en Cees  Foto van Verena